عسل ارگانیک به عسلی گفته می‌شود که در تمام مراحل تولید و فرآوری آن هیچ‌گونه ماده شیمیایی، آنتی‌بیوتیک یا سموم صنعتی استفاده نشده باشد. در این نوع عسل، زنبوردار برای مراقبت از زنبورها یا بهبود کیفیت عسل از هیچ‌گونه ماده اضافی مانند آفت‌کش‌ها یا مکمل‌ها استفاده نمی‌کند.

یکی از عوامل مهم در ارگانیک بودن عسل، محل نگهداری زنبورها است. زنبورها باید در محیطی طبیعی و دور از سموم، مانند کوهستان‌ها یا مناطق بکر، نگهداری شوند. همچنین، فاصله قانونی استاندارد برای زنبورستان‌ها از مزارع و باغ‌هایی که ممکن است سمپاشی شوند، حداقل 5 کیلومتر است تا اطمینان حاصل شود که عسل تولیدی کاملاً طبیعی و ارگانیک است.

• عسل طبیعی: عسلی است که زنبور از شهد گل‌ها و گیاهان طبیعی تغذیه کرده باشد و هیچ‌گونه شیرین‌کننده یا مواد قندی مصنوعی (مثل شکر) در آن استفاده نشده باشد. عسل طبیعی دارای خواص دارویی و تغذیه‌ای بسیار بالاست و معمولاً به دلیل فرآیندهای طبیعی تولید، قیمت بالاتری دارد.

• عسل غیرطبیعی: در این نوع عسل، زنبور به جز شهد گل‌ها، از شربت‌های غنی‌شده با مواد قندی یا شیرین‌کننده‌های دیگر استفاده کرده است. اگرچه این نوع عسل دارای ارزش غذایی کمتری است، ولی به طور کلی برای اکثر افراد به جز بیماران دیابتی مضر نیست.

• عسل تقلبی: این نوع عسل، به طور کلی توسط زنبور تولید نمی‌شود و در آن از شیره نبات، گلوکز تجاری و سایر مواد قندی استفاده می‌شود. این عسل‌ها معمولاً به کمک رنگ‌ها و اسانس‌های شیمیایی طعم و رنگ می‌گیرند و برای سلامتی انسان بسیار خطرناک هستند.

برای تشخیص عسل طبیعی از سایر انواع آن، روش‌های مختلفی وجود دارد. برخی از این روش‌ها ممکن است تجربی باشند، مانند ریختن عسل در یک لیوان آب یا استفاده از چراغ قوه، اما هیچ‌کدام به اندازه آزمایش‌های آزمایشگاهی دقیق نیستند. بهترین روش، خرید عسل از برندهای معتبر یا مشورت با کارشناسان است که به‌طور تخصصی عسل‌های طبیعی را شناسایی می‌کنند. اگر به آزمایشگاه دسترسی ندارید، به یاد داشته باشید که خرید از منابع معتبر می‌تواند ریسک تقلبی بودن عسل را کاهش دهد.

بله، عسل طبیعی به دلیل محتوای قند زیاد و کمبود آب در آن، به مرور زمان شکرک می‌زند یا بلور می‌شود. این فرآیند طبیعی است و کاملاً بی‌خطر. شکرک زدن عسل نشان‌دهنده طبیعی بودن آن است، چرا که این فرایند در عسل‌هایی که هیچ ماده افزودنی نداشته باشند، رخ می‌دهد. سرعت و زمان شکرک زدن بستگی به نوع عسل و شرایط نگهداری آن دارد. به طور کلی، عسل‌های تولید شده در مناطق سرد و مرطوب بیشتر شکرک می‌زنند.

غلظت عسل ممکن است به عواملی مانند منطقه تولید و نوع گیاهانی که زنبور از آن‌ها تغذیه کرده بستگی داشته باشد، اما غلظت بالا یا پایین عسل نمی‌تواند به‌طور قطعی نشان‌دهنده کیفیت آن باشد. مثلاً عسل‌هایی که در مناطق مرطوب مانند شمال ایران تولید می‌شوند، ممکن است غلظت کمتری داشته باشند، در حالی که عسل‌های مناطق کوهستانی معمولاً غلظت بالاتری دارند. در نتیجه، غلظت تنها یکی از ویژگی‌های عسل است و برای تشخیص کیفیت آن باید به فاکتورهای دیگری نیز توجه کرد.

عوامل متعددی می‌توانند طعم، رنگ و حتی خواص دارویی عسل را تحت تأثیر قرار دهند. یکی از این عوامل، نوع گیاهانی است که زنبورها از آن‌ها شهد جمع‌آوری کرده‌اند. عسل‌های تولید شده از گیاهان خاص مانند آویشن یا گون دارای طعم و خواص دارویی ویژه‌ای هستند. همچنین، موقعیت جغرافیایی و نوع آب‌وهوای منطقه تولید عسل می‌تواند در رنگ و غلظت آن تاثیرگذار باشد. در نهایت، زمانی که زنبور از گل‌ها و گیاهان مختلف تغذیه کند، ترکیب این گیاهان می‌تواند طعم و خواص متنوعی را به عسل بدهد.