گیاه شناسی
عسل ترنجبین
Taranjabin Honey
1. جغرافیای توزیع:
ترنجبین در واقع شیرهی قندی (عسلک) است که از گیاه خارشتر (Alhagi maurorum) در مناطق خشک و نیمهبیابانی ایران ترشح میشود. این پدیده بیشتر در استانهای خراسان جنوبی، یزد، فارس، کرمان، بوشهر، اصفهان، سیستان و بلوچستان و خوزستان دیده میشود. در تابستان، هنگامی که دمای هوا بالا و رطوبت کم است، بر اثر فعالیت حشرههای خاص (مانند گونههای Cicadidae)، شیرهی شیرین از ساقهها و شاخههای گیاه خارشتر خارج میشود و پس از خشک شدن روی گیاه به شکل دانههای سفید یا قهوهای درمیآید.
زنبورهای عسل از این ترشحات قندی (manna) و نیز گلهای خارشتر تغذیه میکنند و عسلی تولید میکنند که به نام عسل ترنجبین یا عسلک خارشتر شناخته میشود.
2. ویژگیهای ظاهری:
عسل ترنجبین برخلاف عسل خارشتر شهدی، رنگی تیرهتر دارد — از کهربایی تیره تا قهوهای روشن — و معمولاً غلظت و چسبندگی بالاتری دارد. طعم آن شیرین، گرم و اندکی کاراملی است، با تهمزهای گیاهی و خاکی که از منشأ عسلکی آن ناشی میشود. بوی عسل ترنجبین ملایم ولی پیچیده است و در مقایسه با عسلهای گلپایه، کمتر عطری گلمانند دارد. تبلور آن کندتر است و معمولاً در دماهای پایین نیز شفاف باقی میماند.
3. شرایط رشد و کشت:
گیاه خارشتر در خاکهای سبک، شنی و قلیایی رشد میکند و بهشدت مقاوم به خشکی، شوری و گرمای زیاد است. این گیاه در دشتها و بیابانهای جنوبی و مرکزی ایران بهصورت خودرو میروید و در تابستان، در شرایط خاص اقلیمی، ترنجبین طبیعی روی ساقههایش تشکیل میشود.
زنبورداران برای برداشت عسل ترنجبین، کندوهای خود را در نزدیکی بوتههای خارشتر دارای ترنجبین فعال قرار میدهند تا زنبورها از همان عسلک تغذیه کنند. برداشت این عسل معمولاً از اواسط تابستان تا اوایل پاییز انجام میشود، زمانی که میزان ترشحات قندی گیاه در بالاترین حد خود است.
4. ارتباط با زنبورهای عسل:
زنبورها در فرآیند تولید عسل ترنجبین، از دو منبع اصلی بهره میگیرند:
۱. شهد گلهای خارشتر، و
۲. عسلک ترنجبین که روی ساقهها جمع میشود.
این ترکیب باعث میشود که عسل ترنجبین از نظر ترکیب شیمیایی با عسلهای معمولی متفاوت باشد — میزان قندهای غیرکاهنده، مواد معدنی (مانند آهن، روی و مس) و پلیفنولهای آنتیاکسیدانی در آن بیشتر است.
در منابع طب سنتی ایران، این عسل بهعنوان ملین طبیعی، تصفیهکنندهی خون، تقویتکنندهی کبد و کلیه و آرامبخش حرارت بدن شناخته میشود. مطالعات جدید (مانند Journal of Herbmed Pharmacology, 2020 و Wiley, 2024) نیز نشان دادهاند که ترکیبات Alhagi دارای اثرات آنتیاکسیدانی، ضدالتهابی و مدر (افزایشدهندهی ادرار) هستند.
Analysis
آنالیز تخصصی
عسل ترنجبین
C₁₂H₂₂O₁₁
ساکارز
عدم افزودن شکر یا تغذیه مصنوعی
No Data Found
C₅H₉NO₂
پرولین
نشانگر طبیعیبودن و کیفیت عسل
No Data Found
C₆H₆O₃
اچ ام اف
شاخص تازگی و حرارتندیدن عسل
No Data Found
H₂O
رطوبت
ماندگاری و مقاومت در برابر تخمیر
No Data Found
C₆H₁₂O₆
قندهای احیا (قبل)
فعالیت آنزیمی و قندهای کامل
No Data Found
C₆H₁₂O₆
قندهای احیا (بعد)
فعالیت آنزیمی و قندهای کامل
No Data Found










































دیدگاهها
پاککردن فیلترهاهیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.