عسل اسپرس

گیاه اسپرس معروف به یونجه فریدون گیاه علفی چند ساله با قاعده چوبی و خاردار به فرم پشته ای. گل های صورتی با رگه های بنفش که در اوایل بهار رویت می شود. گیاه مولد شهد و گرده با جذابیت بسته به منطقه و شرایط دمایی متفاوت خواهد بود. ساچمه های گرده زرد تا نارنجی رنگ. با توجه به گل دهی این گونه در مناطق کوهستانی و گل دهی در بهار محدودیت دماهای پایین در ارتفاعات بالا منجر به کاهش جذابیت این گونه خواهد شد. جنس اسپرس Onobrychis  با دارا بودن بیش از ۱۳۰ گونه چند ساله و یک ساله در نواحی شمالی گسترش دارد و مرکز تنوع آن در اوراسیا، شرق مدیترانه و غرب آسیا می باشد.

در ایران جنس اسپرس دارای ۶۳ گونه، که ۱۳گونه آن یکساله و ۵۰ گونه از آن چند ساله است که در مناطق آب و هوایی مختلف پراکندگی یافته اند. تعدادی از گونه های این جنس دارای ارزش علوفه ای بوده و در کنترل فرسایش خاک موثرند. برخی گونه ها نیز ارزش بالایی در زنبورداری دارند. این گیاه در شهرستان های فریدن، اردبیل و آذربایجان شرقی و غربی، کردستان، شهرکرد، دماوند و زنجان و طالقان قابل کشت است.
یکی از گونه های گیاه اسپرس است که گیاهی مقاوم به خشکی و سرما در کشاورزی محسوب می شود. ارزش بالایی در زنبورداری خصوصا تولید شهد و گرده دارد. اسپرس از جذاب ترین گیاهان تیره نیام داران برای زنبورعسل است. فعالیت زنبورعسل بر روی گل های اسپرس از اولین ساعات صبح شروع شده و حتی بعد از غروب خورشید نیز ادامه دارد.

اسپرس اگرچه ممکن است در دسته گیاهان دارویی طبقه بندی نشود اما خواص درمانی جالبی دارد که در طب سنتی از آن استفاده می شود. برای مثال برای بهبود قولنج، تحریک اشتها و درمان لاغری های ناشی از بی اشتهایی، درمان زردی و یرقان، افزایش توان و میل جنسی کاربرد دارد. همچنین از آن به صورت ضماد برای دردهای مفصلی، رماتیسمی و درد کیسه بیضه استفاده می شود. دیگر آنکه جوشانده اسپرس برای بهبود سردرد و درمان کم خونی کاربرد دارد.

وجود مواد تخمیر شده در عسل اسپرس باعث تمایز آن از سایر عسل های طبیعی می شود از این رو ویژگی های منحصر به فردی در این عسل خالص یافت می شود که می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کمک به سیستم غدد درون ریز بدن
• افزایش توان و عملکرد عضلات
• کمک به سیستم ایمنی بدن
• تقویت و ارتقا سیستم عصبی
• کمک به ترمیم بافت ها و بازسازی سلول ها
• از بین بردن نشانه های امراض عفونی و ویروسی
• درمان آنفولانزا و بیماری های تنفسی
• درمان اختلالات دستگاه گوارش
• کاهش نفخ و دردهای شکمی
• استفاده های غیر خوراکی از عسل اسپرس

از این عسل ارگانیک مانند سایر عسل های طبیعی می توان برای مصارف خارجی مانند موارد زیر بهره جست:

• درمان زخم ها و آسیب های پوستی
• از بین بردن سلولیت و ناهمواری های پوست از طریق ماساژ سطحی
• برطرف کردن جای زخم، جوش و اسکار
• ضدعفونی کردن و بهبود سریع تر زخم ها -منبع: عسل شاه بلوط