گیاه تولید کننده عسل:
- زیرفون / نمدار : Linden & Tiliaceae
منطقه برداشت عسل:
- گلستان، مازندران، گیلان و جنگل های ارسباران
زمان برداشت عسل:
- خرداد و تیر
رنگ و عطر و طعم عسل:
- زرد روشن تا کهربایی، همراه با مزه تلخ و شیرینی متوسط
مقدار مصرف روزانه عسل:
- بزرگسالان: ۵۰ تا ۷۰ گرم، کودکان بالای 1 سال : تا ۳۰ گرم
منع مصرف عسل:
- کودکان زیر 1 سال
نام علمی درخت نمدار Tilia begoniifolia که با نام زیرفون ( Tiliaceae ) هم شناخته می شود. به این درخت زیزفون، ریزفون و نرمدار هم می گویند. زمان گلدهی این درخت بهطور عمده در ماههای خرداد تا تیر و در نواحی سردتر تا ماه مرداد هم ممکن است به تاخیر بیفتد. درخت نمدار بعد از گلدهی در حدود ۲تا ۳ هفته فقط گل دارد و عسل درخت نمدار در همین مدت کوتاه ساخته می شود.گرده گل درخت نمدار به رنگ زرد بوده و عسل درخت نمدار تا مدت شش ماه میتواند بدون رس بستن در محیط بماند. این درخت گونههای زیادی دارد. اما دو گونه نمدار پهن برگ و نمدار سرخ بیشترین پراکندگی را در جنگلهای شمال ایران دارد.
در سالهای اخیر در جنگلهای شمالی ایران حتی تا تعداد ۵ گونه نمدار هم شناسایی شده است. اما در مورد گونه ها بین جنگل شناسان اختلاف نظر هست. اینکه کدام گونه وکدام نوع از نمدار بیشتر مورد توجه زنبور عسل قرار می گیرد هم ناشناخته است و نیاز به تحقیقات بیشتری در این زمینه هست. الگوی پراکنش نمدار و ارتباط آن با میزان رطوبت منطقه و نوع خاک هم هنوز به طور کامل کشف نشده است.
درخت نمدار به طور متوسط در سال نیم سانتیمتر رشد قطری و ۶۰ سانتیمتر رشد طولی دارد. ارتفاع این درخت بین ۲۰ تا ۴۰ متر متغیر است. برگهای آن گرد و قلبی شکل و با حاشیههای دندانهدار هستند. این درخت نیمه سایه پسند است و در کشورهای دیگر مانند چنار در کنار خیابان ها کاشته می شود. چوب درخت نمدار از نظر صنعتی بسیار ارزشمند است و برای ساخت چمدان صندوق و کندوی زنبور عسل از آن استفاده می شود. چوب نمدار به علت استحکام بالا در ساخت لوازم چوبی مورد هجوم قاچاقچیان قرار می گیرد.
نمدار که با نام زیرفون نیز شناخته می شود درختی تا ارتفاع ۳۰-۴۰ متر و دارای گل های مایل به سفید یا زرد، معطر، برگ ها ساده، دمبرگ دار، پهنک دندانه دار و به شکل قلب واژگون با دو گوشواره فلسی که به آسانی می افتد. گل نمدار به دلیل داشتن ترکیبات فعال شامل فلاونوئید ها (به عنوان آنتی اکسیدان)، روغن فرار و ترکیبات لزج لعابی در درمان بسیاری از بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد .
نمدار با داشتن طبع گرم و خشک در طب سنتی ایران جهت رفع تشنج، به عنوان معرق و مدر و آرامبخش کاربرد دارد.
برگ های درخت نمدار و گل های خشک شده و میوه و حتی پوست آن به طور جداگانه در طب ایرانی مورد استفاده قرار می گرد.
دمنوش یا چای گل های زیرفون به سبب وجود اسانس های مختلف و مواد فرار و معطر طرفداران زیادی دارد، فلاونوئیدها و مواد موسیلاژی برای تسکین درد و رفع التهابات، تشنج، بی خوابی های مزمن، نقرس و روماتیسم و آلزایمر موثر است. تانن موجود در آن خاصیت قابض دارد.
ترکیبات گیاه نمدار
در گل های درخت نمدار اسانسی حاوی فارنسول وجود دارد. زیرفون شامل تانن و قند و موسیلاژ و مواد معطره است. اسیدهای آلی مانند استیک اسید، اسید سیتریک، اسید لاکتیک، گلوکونیک اسید و… در آن یافت می شود. همچنین این گیاه دارای مواد معدنی نظیر پتاسیم، کلسیم، فسفر و مس و آهن و روی و گوگرد و… است.
نمدار درخت بومی جنگلهای شمال ایران است که اهمیت ویژه ای در زنبورداری دارد. این درخت مولد شهد بوده و شهد بسیار زیادی را در اختیار زنبور عسل قرار می دهد. در مناطق شمالی کشور بخصوص در استان گلستان، وجود عسل نمدار هرساله زنبورداران را برای تولید یک عسل خالص و طبیعی به جنگل می کشاند. بیشتر زنبورداران گلستانی به ویژه آنها که در حاشیه جنگل زندگی می کنند در هنگام گلدهی این درخت به جنگل کوچ می کنند .
زمان گلدهی این درخت در مناطق گرم تر و پست تر از اواسط خرداد شروع شده و در حدود سه هفته ادامه دارد. عسل نمدار گلستان در منطقه زرینگل حتی تا ماه مرداد هم برداشت می شود. در این منطقه به دلیل ارتفاع، درخت نمدار دیرتر گل می دهد و پس از گلدهی فقط به مدت دو تا سه هفته گل دارد.
گلهای بسیار معطر همراه با شهد فراوان باعث می شود که زنبورهای عسل بیشماری از این درخت استقبال کرده و به جمع آوری شهد و گاهی گرده بپردازند. بیشتر فعالیت زنبورعسل بر روی این درخت به صورت جمع آوری شهد است اما درخت نمدار گرده متوسطی هم در اختیار زنبور عسل قرار می دهد. زنبورهای کارگر در این فصل ساچمه های زردرنگی با خود حمل می کنند که همان گردهی گل درخت نمدار است. میزان گردههای جمع آوری شده توسط زنبورعسل در روزهای اولیه گلدهی بیشتر است. اگر در هنگام برداشت عسل هوا آفتابی باشد و باران نبارد زنبورها می توانند بدون وقفه به تولید عسل بپردازند. در سالهایی که بارشهای مداوم در حین گلدهی این درخت اتفاق می افتد معمولا شهد ورودی به کندو و بالطبع میزان عسل تولیدی کاهش می یابد.
ضد اسپاسم
این عسل درمان مناسب برای بهبود اسپاسم عضلات حاصل از فعالیت بالا و استرسهای روزانه است. اسپاسم عضلات در ورزشکاران حرفهای بهوفور دیده میشود. ازاینرو مصرف روزانه عسل زیرفون میتواند اسپاسم و گرفتگی عضلات در ورزشکاران را کاهش دهد.
آرامبخش طبیعی
در طب سنتی عسل زیرفون بهعنوان یک آرامبخش طبیعی مورداستفاده قرار میگیرد. این عسل در بهبود بیخوابی هم مآثر است. با مصرف یک قاشق عسل زیرفون خوابی آرام را تجربه خواهید کرد.
درمان سرفه و سرماخوردگی
عسل از هر نوعی هم که باشد در درمان سرفههای کهنه و انواع سرماخوردگی مآثر است. این خاصیت در عسل زیرفون هم وجود دارد. با مصرف 2 تا 3 لیوان شربت عسل زیرفون، طول درمان سرماخوردگی به میزان زیادی کاهش پیدا میکند.
درمان درد معده و شکم
خواص عسل زیرفون در درمان ورم و زخم معده ثابتشده است. این عسل خاصیت ضدالتهاب داشته و انواع زخمهای معده و دستگاه گوارش را بهبود داده و حتی درمان هم میکند.
جایگزین قند و شکر
همانطور که گفته شد شیرینی عسل زیرفون بسیار بالا است. ازاینرو میتواند جایگزین مناسبی برای انواع قندهای مضر همانند شکر و قند سفید باشد.
سمزدای قوی
دمنوش گیاه زیرفون سمزدای قوی است. این خاصیت در عسل زیرفون هم دیده میشود. این عسل در پاکسازی سموم بدن بسیار مآثر است. با مصرف روزانه عسل زیرفون سموم بدن دفع میشود.
تقویت اعصاب
خاصیت آرامشبخش عسل زیرفون تأثیرات بسیار مثبت در درمان بیماران مبتلابه ضعف اعصاب دارد.
درمان کبد چرب
چربی کبد یکی از بیماریهای حاصل روشهای زندگی مدرن است. استفاده بیشازحد از فست فودها و رژیم غذایی چرب باعث بروز این بیماری خواهد شد. مصرف مداوم عسل زیرفون کبد چرب را درمان میکند.
تقویت قوای جنسی
انواع عسل به مقوی بودن مشهور هستند. این خاصیت در خواص عسل زیرفون هم دیده میشود. عسل زیرفون برای بیماران مبتلابه ضعف قوای جنسی توصیه میشود.
درمان یبوست
از عسل زیرفون میتوان بهعنوان یک ملین طبیعی و درمان بیماری یبوست استفاده کرد. در طب قدیم یبوست به مادر بیماریها مشهور بوده است. عسل زیرفون از خشک شدن دیواره روده بزرگ جلوگیری میکند.
درمان سرطان
عسل زیرفون حاوی مقادیر زیادی آنتیاکسیدان است. وجود آنتیاکسیدان در این عسل باعث از بین رفتن رادیکالهای آزاد که عامل اصلی سرطان هستند میشود. با مصرف روزمره عسل زیرفون میتوان از ابتلا به بیماریهای مزمن و انواع سرطانها جلوگیری کرد.
ادرارآور
دمنوش گیاه زیرفون ادرارآور است که برای بیماران با کلیههای ضعیف تجویز میشود. این خاصیت تا حدودی در خواص عسل زیرفون هم دیده میشود.
درمان بیماری های قلبی و عروقی
عسل زیرفون یا همان عسل نمدار به وسیله آنتی اکسیدان های طبیعی خود بدن را از رادیکال های آزاد محافظت می کند. با افزایش خون رسانی به اندام ها به تقویت عملکرد سیستم گردش خون کمک کرده و با پاکسازی رگ ها و شرایین خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کم می کند. این عسل با بهبود سطح کلسترول خون از ایجاد و رسوب چربی در شریان ها جلوگیری می کند و با کاهش تری گلیسرید خون ریسک ابتلا به بیماری های قلبی را می کاهد.
تقویت سیستم عصبی
گلوکز که از اصلی ترین عناصر موجود در عسل است به عنوان سوخت اصلی اندام ها و مغز استفاده می شود. با جذب سریع در خون، در اختیار ارگان های مختلف بدن قرار می گیرد. مغز انسان با دریافت گلوکز کافی هورمون سروتونین ترشح می کند که منجر به کاهش استرس و اضطراب می شود. مصرف منظم عسل نمدار می تواند باعث تقویت عملکرد سیستم عصبی گردد که نتیجه آن آرامش بیشتر، خواب بهتر، بهبود حافظه، برطرف شدن خستگی ها و تشنج های روحی، پرخاشگری و کاستن عصبانیت های ناگهانی است.
کاهش و درمان دردهای عظلانی
بعد از انجام فعالیت های بدنی سنگین و ورزش های شدید عضلات و ماهیچه ها معمولا دچار اسپاسم، گرفتگی و جراحات جزیی و التهاب می شوند. عسل نمدار طبیعی با خاصیت ترمیم کنندگی و بازسازی به عضلات کمک می کنند تا خود را سریع تر نوسازی کنند و آسیب ها را رفع نمایند. همچنین با قدرت شل کنندگی، عضلاتی که دچار گرفتگی شده اند را آرام و از التهاب آنها کم می کند.
کلام آخر:
درصد تقلب درفروش عسل زیرفون بسیار بالا است. بهترین روش تشخیص عسل اصل از نمونه تقلبی آن، استفاده از روشهای آزمایشگاهی است. از عسلهایی استفاده کنید که شناسنامهدار بوده و برگه آزمایشگاهی داشته باشند. توصیه اکید میشود که برای خرید عسل زیرفون تنها به سراغ مراکز فروش معتبر بروید. منبع سیب و عسل
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.