گیاه تولید کننده عسل:
- خارکیوار : Cirsium Haussknechtii
منطقه برداشت عسل:
- کردستان، کرمانشاه، آذربایجان غربی و شرقی
زمان برداشت عسل:
- شهریور و مهر
رنگ و عطر و طعم عسل:
- رنگ زلال تا زرد روشن ، طعم شیرین و بسیار معطر
مقدار مصرف روزانه عسل:
- بزرگسالان: ۵۰ تا ۷۰ گرم، کودکان بالای 1 سال : تا ۳۰ گرم
منع مصرف عسل:
- کودکان زیر 1 سال
خارکیوار چیست؟
خارکیوار که به عنوان
Silybmommarianum شناخته می شود؛ گیاه گل دار سالیانه با گل های قرمز مایل
به بنفش است. همچنین ممکن است خارکیوار را با نام های دیگر بسته به جایی که
در دنیا هستید، از جمله مدیترانه، کنگر اسکاتلندی و… بشناسید.
این گیاه به طور گسترده شناخته شده و به خاطر اجزای مواد آلی موجود در دانه ها تعریف می شود. عصاره دانه های گرفته شده، شامل غلظت های بالا و ترکیبات فعال می باشد. این عصاره همچنین شامل اسیدهای چرب متعدد شامل لینولئیک اسید است. اگرچه این گیاه بومی جنوب اروپا و مناطق خاصی از آسیا بود، اکنون در بسیاری از مناطق جهان وجود دارد.
گیاهی است خودرو با برگهای خاردار و ساقههای ضخیم شبیه به کرفس که از آن در پخت سوپ، خورش و حتی بهصورت خام در سالاد استفاده میکنند. در یونان و مصر باستان، این گیاه به دلیل نقش کمکی در هضم مواد غذایی مورد توجه قرار گرفت و در قرن ۱۶ میلادی در اروپا یکی از سبزیجات معروفی بود که توسط اشراف مصرف میشد. در طب سنتی اروپا، برگهای کنگر به عنوان ماده افزایش دهنده ادرار (دیورتیک) و محرک کلیهها، محرک ترشح صفرا از کبد و انقباض کیسه صفرا مورد استفاده قرار میگرفت. این گیاه غنی از پتاسیم بوده، ولی از لحاظ انرژی محدود است.
کنگر طبیعتی گرم و خشک دارد و به همین علت آن را با ماست نیز میخورند و در ضمن برای آن دسته از افرادی که گرممزاج هستند، خوردن آن توصیه میشود. علاوه بر این، کنگر منبع غنی پتاسیم است.
کنگر اولین بار در اتیوپی کشت شد و بعد در نقاط مختلف دنیا گسترش پیدا کردهاست. محل اصلی رویش این گیاه مدیترانه، جزایر قناری و آمریکای جنوبی است. کنگر اغلب در ایران و در مناطق مرطوب گرمایی رشد میکند. منبع محتوا: ویکی پدیا
از مهمترین خواص و فواید درمانی خارکیوار می توان به موارد ذیل اشاره نمود؛
محافظت از کبد :
خارکیوار به خاطر فلاونوئیدی به نام سیلیمارین، مشهور به اثرات سم زدایی در کبد شناخته می شود. مطالعه ای در سال 2017 تایید می کند که می تواند به تسریع فرآیند التیام در کبد کمک کند، مقدار زیادی از آسیب ناشی از، نوشیدن بیش از حد و یا دیگر رفتارهای آسیب رسان در کبد، از جمله سیروز را خنثی کند. همچنین ممکن است از بیماری هایی مثل سندرم کبد چرب، یرقان و هپاتیت جلوگیری کند؛ با این حال، تحقیقات بیشتری برای مطالعه پتانسیل درمانی گیاه دارویی لازم است.
خارکیوار برای جلوگیری از دیابت :
ترکیب آنتی اکسیدان ها، اسیدهای چرب و سیلیمارین در عصاره خارکیوار می تواند در راستای تنظیم مقادیر انسولین و حفظ سطح قند خون حتی برای افراد مبتلا به دیابت مناسب باشد.
خارکیوار برای بهبود سلامت قلب :
عصاره خارکیوار حاوی مقادیر زیاد اسیدهای چرب مفید و امگا 3 می باشد که برای حفظ سلامت قلب ضروری است. اسیدهای چرب امگا 3 می توانند سطح کلسترول بدن را متعادل نگه دارند، همچنین می تواند از ابتلا به آترواسکلروز جلوگیری کند. بنابراین خطر ابتلا به سکته مغزی یا حمله قلبی را کاهش می دهد.
پتانسیل ضد سرطان :
به نظر می رسد عصاره خارکیوار می تواند اثر مهارکننده بر رشد سلول های سرطانی و تومورهای پوست داشته باشد و همچنین می تواند به جلوگیری از رشد سرطانی پروستات، پستان و کبد کمک کند.
خارکیوار برای تنظیم کلسترول :
این یک ضد التهاب است، به کاهش سطح کلسترول در بدن کمک می کند، خون را پاک می کند و از استرس اکسیداتیو جلوگیری می کند. سیلیمارین موجود در عصاره لیپوپروتئین با چگالی کم (یا کلسترول بد)، کلسترول کل و تری گلیسرید در بدن را بهبود می بخشد.
خارکیوار برای جلوگیری از سنگ صفرا :
خارکیوار با تمیز کردن بدن از متابولیک، به بهبود عملکرد کیسه صفرا، کلیه ها و طحال کمک می کند و از خطر جلوگیری سنگ صفرا می کند.
خارکیوار برای مراقبت از پوست:
مقدار غنی آنتی اکسیدان در خارکیوار به کاهش التهاب کمک می کند، همچنین از پیری پوست جلوگیری می کند و درخشندگی طبیعی آن را نمایان می کند.
خارکیوار برای کاهش وزن:
در تحقیقی که در سال 2016 بر روی موش ها انجام شد، سیلیمارین موجود در خارکیوار مشهور است که کاهش وزن را ترویج می کند.
خارکیوار برای بهبود سلامت استخوان :
خارکیوار به جلوگیری از آسیب استخوان به دلیل کمبود استروژن کمک می کنند. همچنین سلامت استخوان را بهبود می بخشد و از خطر پوکی استخوان جلوگیری می کند.
خارکیوار برای درمان آسم :
سیلیمارین در خارکیوار با کاهش تورم در مجاری هوایی، به منظور جلوگیری از علایم آسم و آلرژی نشان داده شده است.
خارکیوار برای بالا بردن ایمنی :
خارکیوار ایمنی کلی را افزایش داده و با عفونت ها مبارزه می کند. همچنین سیلیمارین در آن، تشکیل گلوتاتیون در بدن را افزایش می دهد که به مبارزه با استرس اکسیداتیو و در نتیجه بهبود سلامت کلی بدن کمک می کند.
فعالیت ضد قارچ :
عفونت های قارچی ویژه ای وجود دارند که با خارکیوار درمان می شوند، بسیاری از انواع قارچ ها خطرناک هستند، و کلاهک قارچ سمی است.
کند کردن شروع و روند آلزایمر با خارکیوار :
حضور سیلیمارین در خارکیوار توانایی ادراکی را تحریک کرده و مسیرهای عصبی جدیدی را باز می کند، که به طور مؤثر ظهور جنون و بیماری آلزایمر را کاهش می دهد.
خارکیوار برای درمان پسوریازیس :
سیلیمارین موجود در خارکیوار به درمان پسوریازیس کمک می کند و به مبارزه با قرمزی، خارش و لکه های ضخیم پوست کمک می کند.
خارکیوار برای پشتیبانی از کاهش وزن :
تحقیقات اولیه انجام شده روی حیوانات در سال 2016 نشان داد که سیلیمارین باعث کاهش وزن در موش ها شد. خارکیوار برای کسانی که به دنبال کاهش وزن هستند مفید است؛ با این حال، تحقیقات بیشتر در مورد اثرات خارکیوار روی کاهش وزن در انسان ها برای تایید این موضوع مورد نیاز است.
سندروم پیش از قاعدگی :
زنانی که دچار تغییرات روحی، نفخ، گرفتگی عضلات، و حساسیت سینه قبل از قاعدگی هستند، بیشتر احتمال دارد که دارای CRP بالا، نشانگر تورم باشند. هیچ مطالعه ای اثرات خارکیوار را روی سندروم قاعدگی بررسی نکرده است. اما از آنجا که CRP را در برخی از مطالعات کاهش داد و یک مکمل سالم است، امکان دارد که به سندروم قبل از قاعدگی کمک کند.
سلامت پروستات :
ترکیبی از سیلیمارین و سلنیوم، نشانه های پروستات را در یک بررسی بالینی بین 55 مرد کاهش دادند. این روش جریان ادرار را بهبود بخشیده و پری مثانه را کاهش می دهد.
همین ترکیب چربی های خونی را کاهش داد که به سرطان پروستات در مردانی که قبلا تحت عمل جراحی پروستات قرار گرفته اند، مرتبط هستند.
خارکیوار برای افزایش باروری :
خارکیوار با رزماری کیفیت نطفه را بالا می برند و وضعیت آنتی اکسیدان، باروری و عملکرد جنسی در خرگوش ها را افزایش می دهد.از آنجا که خارکیوار اثرات استروژن نیز دارد، فواید آن برای افزایش باروری در مردان باید به خوبی در انسان ها مورد مطالعه قرار گیرد. مردان به سطوح سالم استروژن نیاز دارند تا باروری و سلامت جنسی را حفظ کنند. چنانچه در این بخش از سلامت نمناک اشاره شده است از خارکیوار می تواند به طور بالقوه برای افزایش شانس در لقاح مصنوعی مورد استفاده قرار گیرد، اما به مطالعات بیشتری نیاز است.
خارکیوار برای کمک به بهبود زخم ها :
سیلیمارین احیا پوست را افزایش داده و التهاب در موش های مبتلا به زخم، را با تبدیل ژن ها که به احیای پوست کمک می کنند، کاهش می دهد. در مطالعات سلولی، ژل خارکیوار باعث افزایش کلاژن و فعالیت سلول های سازنده کلاژن (فیبروبلاست ها) می شود.
خارکیوار برای درمان سوزش معده :
یکی از فواید خارکیوار، درمان سوزش معده و سوءهاضمه است. خارکیوار تلخ است. گیاهان تلخ، گوارش را با افزایش ترشح اسید معده و آنزیم های گوارشی و همچنین فعال کردن عصب کاهش می دهند. خارکیوار سوزش معده را به تنهایی کاهش می دهد، اما مطالعات برای حمایت از آن کم است.
خارکیوار برای محافظت سلول های قرمز خون :
رادیکال های آزاد می توانند به سلول های قرمز خون، به ویژه در افراد مبتلا به اختلالات ژنتیکی که بر آنها تاثیر می گذارند (مانند کم خونی یک سلول داسی شکل و تالاسمی) آسیب وارد کنند. سیلیمارین رادیکال های آزاد را در سلول های قرمز خون خنثی کرد و سطح گلوتاتیون را افزایش داد و تجزیه را کاهش داد.
تاثیرات استروژنی :
با تقلید از اثرات هورمون جنسی ماده اصلی، ممکن است هورمون های پاراتیروئید را در موش ها افزایش دهد که به حفظ کلسیم و ایجاد استخوان ها کمک می کند. اما می تواند لایه رحم را سفت کند و وزن را افزایش دهد. این می تواند مضر باشد چون خطر سرطان رحمی را افزایش می دهد. خارکیوار به همان روشی که استروژن انجام می دهد، تاثیری بر مغز ندارد و هیچ تاثیری بر هورمون هیپوتالاموس یا هیپوفیز ندارد.
خارکیوار برای افزایش تولید شیر :
خارکیوار بهطور سنتی در زنان، شیر را افزایش می دهد. آزمایش ها بالینی برای حمایت از این موضوع کم نیستند، هرچند که خارکیوار برای زنان باردار خطرناک نیست.
کاهش اثرات شیمی درمانی و رادیوتراپی :
سیلیمارین خارکیوار مانع از آسیب پوست در بیش از 100 بیمار سرطان سینه جلوگیری می کند. در افراد مبتلا به سرطان مغزی تحت شیمی درمانی، ترکیبی از اسیدهای چرب امگا 3 در خارکیوار زنده ماندن و کاهش آسیب بافت از تشعشع را افزایش داده است. با این حال، خارکیوار آسیب کلیوی را از داروی شیمی درمانی در یک آزمایش بالینی کوچک کاهش دادند. در موش های مبتلا به سرطان ریه، خارکیوار آسیب ریوی را از تشعشع کاهش داده و زنده ماندن را بهبود بخشیدند.
بهبود OCD :
خارکیوار از مغز محافظت می کند، همچنین ممکن است به اختلالات روانی کمک کند.
خارکیوار برای کاهش التهاب :
خارکیوار به شدت به فعالیت آنتی اکسیدان گره خورده است و ضد التهابی قوی است. این مسیرهایی مسدود است که موجب التهاب یا بدتر شدن آن در بدن می شود.
در سلول های سفید خون افراد سالم، سیلیبین با جلوگیری از انتشار مواد مضر (مانند پراکسید هیدروژن و TNF-alpha)، التهاب را کاهش می دهد.
گیاه کنگر سهندی، کنگر زاگرسی با نام علمی Cirsium haussknechtii از تیره کاسنی از جمله گیاهان شهدزای خوب در منطقه رویشی زاگرس است که به اسامی محلی کیوار، خارکیوار و خارشیه شناخته می شود.
جنس کنگر Circium یکی از جنس های گیاهی بسیار مهم ایران است که گونه های متعدد آن در مناطق کوهستانی و دشت های نیمه خشک کشور رویش دارد. گونه های کنگر اغلب در مراتع کوهستانی رشد می کند و از گونه های مهم این جنس می توان به خارلته، کنگر انبوه، کنگر معمولی، کنگر براکته دار (زنجیرخار) و کنگر زاگرسی اشاره کرد.
خارکیوار گیاهی است علفی به ارتفاع تا 150 سانتی متر دارای خارهای متعدد در ساقه و برگ، گل های بنفش تا صورتی و ساقه ها به رنگ سبز رنگ. گل های خارکیوار همچون سایر گیاهان تیره کاسنی شهدزا و گرده زا است و جذابیت خوبی برای زنبورعسل دارد.
فصل گلدهی این گیاه اواسط تابستان و بعد از گلدهی گون ها در مرداد و اوایل شهریور است و در ارتفاعات کوهستانی زاگرس شمالی به ویژه استان کردستان، کرمانشاه، آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی تراکم بسیار بالایی دارد و به جهت شهددهی بالایی که دارد جذابیت خوبی برای زنبورعسل دارد و به همین جهت امکان برداشت عسل با غالبیت بالای شهد خارکیوار در برخی از مناطق فراهم است.
عسل خارکیوار به رنگ زلال و آب گون تا زرد خیلی روشن است و جز آخرین عسل های مناطق کوهستانی است که توسط زنبورداران برداشت می شود.
خارکیوار یکی از امیدهای اصلی زنبورداران استان کردستان جهت برداشت عسل است و زنبورداران با استقرار کلنی های زنبورعسل در مراتع با تراکم بالای خارکیوار عسلی به نابی مراتع کوهستانی زاگرس و اورامانات برداشت می کنند. منبع محتوا: آقای عسل
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.