عسل خارشتر / ترنجبین

خارشتر گیاهی است چندساله به ارتفاع ۲۰ تا ۱۲۰ سانتی متر و دارای ساقه های متعدد به رنگ سبز تا سبز مات همراه با خارهای تیز و نوک زرد. گل ها به رنگ قرمز ارغوانی تا جگری. میوه به صورت نیام دانه تسبیحی، حاوی ۴ تا ۷ دانه می باشد. سطح نیام صاف یا دارای خارهای کوتاه است.

خارشتر با نام علمی Alhagi leguminosae یکی از گیاهان کم توقع مناطق گرم و خشک ایران است. خارشتر علاوه بر گیاه مولد مان ترنجبین، یک گیاه علوفه ای با ارزش غذایی برای دام و همچنین یک گیاه شهدزا، گرده زا با جذابیت بالا برای زنبوران عسل است. این گیاه با تولید شهد و گرده فراوان، زنبورداری مناطق نیمه خشک کشور را رونق داده است و در سال هایی که برداشت عسل از مناطق کوهستانی امکان پذیر نیست زنبورداران با کوچ از مناطق کوهستانی به مناطق دشت توانسته اند عسل قابل قبولی برداشت کنند. عسلک این گیاه نیز در زنبورداری اهمیت فراوان دارد. بر اثر فعالیت گونه ای زنجرک بر روی گیاه خارشتر نوعی عسلک ترشح می شود که بعد از متبلور شدن و جمع آوری به نام ترنجبین شناخته می شود که در طب سنتی از نظر خواص دارویی و غذایی  اهمیت فراوان دارد.

این گیاه در اکثر مناطق ایران قابل رویش است، جنس خارشتر Alhagi در کشور دو گونه علفی خودرو دارد. گونه خارشتر مان دار Alhagi mannifera نیز در ایران می روید و گونه خارشتر معمولیAlhagi mauororum  بیشترین پراکندگی و تراکم را دارد.

خارشتر که با نام های ترنجبین، اشترخان، خارآدور و ترانگبین نیز شناخته می شود طبعی گرم و خشک دارد. این گیاه حاوی تانن و آنتوسیانین است. از نظر ترکیبات قندی غنی از انواع مونو، دی و تری ساکاریدهای حلال در آب است که منجر به علاقه شدید زنبورها به این گیاه می شود. پروتئین خام آن ۱۰ درصد و ماده آلی در این گیاه ۹۰ درصد تخمین زده شده است. این شدت و حجم بالا مواد آلی گیاه خارشتر را از سایر گیاهان خودرو متمایز می کند. منبع: عسل شاه بلوط

عسل خارشتر که گاها همراه با عصاره ترنجبین و عسلک گیاه مخلوط می شود دارای عطر و طعمی جدید است که ممکن است برای مصرف کننده خیلی خوشایند نباشد اما با توجه به خواص درمانی فوق العاده این عسل، مصرف آن شدیدا توصیه می گردد.

درمان بیماری های کلیه و مجرای ادرای

اصلی ترین خاصیت درمانی عسل شتر بهبود حال بیماران کلیوی، کمک به دفع و رفع سنگ کلیه، سنگ مثانه و سنگ صفرا است. این عسل با خاصیتی برگرفته از گیاه خارشتر مدر و ادرار آور است. رسوبات مواد معدنی، نمک ها، اگزالات کلسیم است که عموما در کلیه رسوب کرده و تشکیل سنگ کلیه می دهند و می توانند بر کل مجاری ادراری و مثانه نیز اثرگذار باشند.عسل خارشتر درمانی خانگی برای جلوگیری از تشکیل این رسوبات است.

آرامش بخشی قوی

عسل ترنجبین یا عسل خارشتر یک آرام بخش طبیعی است. خوردن آن استرس را کم می کند و با ترشح هورمون شادی بخش (سروتونین) در بدن موجب برطرف شدن اضطراب های درونی می شود. از به وجود آمدن تغییرات خلقی جلوگیری می کند و برای ناراحتی های اعصاب توصیه شده است. در بهبود خواب، تنظیم ریتم خواب و کیفیت و عمق خواب شبانه نیز موثر است. خوردن عسل خارشتر پیش از رفتن به تخت خواب خستگی را برطرف می کند و شما را برای داشتن روزی پرانرژی و سرحال تر کمک می نماید.

درمان مشکلات معده و دستگاه گوارش

از ويژگی های مشترک اکثر عسل ها درمان مشکلات گوارشی و زخم های معده و روده است. عسل خارشتر که غنی از آنزیم ها و مواد معدنی سودمند است، به معده در جهت هضم غذا کمک می کند. دردهای شکمی و گوارشی را تخفیف می بخشد و سوزش سر معده، ترش کردگی و سوء هاضمه را درمان می کند. مصرف این عسل به طور منظم انگل زدایی از روده ها را انجام می دهد و در نتیجه سیستم گوارش را تقویت می نماید

درمان سرفه و عفونت گلو

در طب سنتی از خارشتر برای درمان سیاه سرفه استفاده می شود. از آنجایی که عسل های مختلف اثر بخشی مثبتی بر درمان و التیام سرفه دارند، ترکیب این دو ویژگی باعث می شود تا عسل خارشتر محصولی بی نظیر برای درمان سرفه های مزمن باشد. مصرف این عسل گلو را آرام می کند. عفونت های آن را برطرف می کند و زخم های ناشی از سرفه های خشک را که در گلو ایجاد می شود را از بین می برد. اینبار که به سرفه های خشک و شدید مبتلا شدید به جای مصرف داروها و شربت های سرفه، شربت عسل ترنجبین طبیعی یا دمکرده آویشن و زنجبیل همراه با یک قاشق عسل خارشتر را امتحان کنید. منبع عسل شاه بلوط

خارشتر مدر و مسهل است است. دم کرده گل های آن در درمان بواسیر موثر است. ریشه خارشتر برای تقویت سیستم ایمنی بدن مفید است و روغن برگ این گیاه نیز برای روماتیسم کاربرد دارد. خون را تصفیه می کند و در جهت برطرف کردن ضعف اعصاب استفاده می شود. برای برونشیت، عفونت های ریه و سرفه کاربرد دارد. از خارشتر برای کمک به لاغری عملکردی مثبت دارد همچنین عرق خارشتر برای سنگ کلیه، سنگ صفرا و مثانه مصرف می شود. در طب سنتی برای سیاه سرفه تجویز می شود و تب  لرز را تخفیف می بخشد.

مهم‌ترین عاملی که باعث می‌شود عسل خارشتر میان سایر عسل‌ها ناشناخته بماند، نداشتن اطلاعات کافی از خواص این عسل است. به همین دلیل واجب است پس از صحبت در خصوص چیستی عسل خارشتر به بررسی تفکیکی خواص این ماده شیرین و شگفت انگیز بپردازیم. مهم‌ترین خواص عسل خارشتر عبارتند از:

درمان بیماری‌های عفونی

عسل خارشتر منبعی سرشار از ویتامین‌های ضد عفونی کننده و ضد التهاب است به همین دلیل می‌تواند در جلوگیری از گسترش عفونت‌های موجود در بدن و تاثیرات آن‌ها همچون اسهال خونی موثر باشد.

دفع سنگ کلیه

یکی از مهم‌ترین بیماری‌هایی که خارشتر و عرق آن در درمان آن بسیار معروف هستند، دفع سنگ کلیه، مثانه و ادرار است. مهم‌ترین عامل در تشکیل سنگ کلیه، رسوب  مواد معدنی، نمک‌ها و اگزالات است. عسل خارشتر می‌تواند بر کل مجرای ادراری و کلیه موثر باشد و از تشکیل رسوباتی که به تولید سنگ کلیه می‌انجامد، جلوگیری کند.

کاهش درد عضلات و مفاصل

تداوم بر انجام کارهای سخت و سنگین به مرور باعث ایجاد مشکلاتی همجون روماتیسم، سیاتیک و آرتروز می‌شود در موارد شدیدتر، افراد را راهی اتاق‌های عمل بیمارستان‌ها نیز می‌کند. بهترین ماده غذایی که می‌تواند علاوه بر جلوگیری از بیماری‌های نام‌برده با ترشح برخی هورمون‌های شادی بخش همچون سروتونین از اضطراب و استرس جلوگیری کند و به تنظیم خواب شبانه نیز کمک کند، عسل خارشتراست.

تقویت دستگاه گوارشی

یکی از ویژگی‌های مشترک عسل خارشتر با سایر عسل‌های موجود در ایران درمان مشکلات گوارشی، زخم‌های معده و روده است. غنی بودن عسل خارشتر از آنزیم‌های ضد میکروب می‌تواند در از بین بردن انگل‌هایی که در کار روده و معده اختلال ایجاد می‌کنند، بسیار موثر باشد. عسل خارشتر جدای از میکروب‌زدایی در جلوگیری از ترش کردن معده نیز تاثیر فراوانی دارد.

تقویت قوای جنسی

تحقیقات انجام‌شده در این زمینه ثابت می‌کند که مصرف منظم این ماده باعث افزایش میل جنسی مردان شده و در بالا بردن کیفیت اسپرم‌های آنان نیز موثر است و همچنین در درمان زود انزالی و اختلالات منی تاثیر بسزایی دارد.

افزایش وزن سالم بدن

عسل خارشتر در پاکسازی گسترده بدن از چربی‌ها و کلسترول‌ها بسیار موثر است. این ماده وزن کلی بدن را افزایش داده و قدرت بدنی را نیز بالا می‌برد.

تقویت حافظه

عسل خارشتر در بازیابی سیستم محافظ سلول‌های حافظه نقشی حیاتی دارد. کلسیم موجود در این عسل نیز به راحتی توسط مغز جذب و مصرف می‌شود.

تقویت قلب

قلب به عنوان یکی از پرکارترین اندام‌های درونی انسان نیازمند مصرف بی‌وقفه گلوکز است و مهم‌ترین خطری که این اندام حیاتی را تهدید می‌کند، رسوب کلسترول در مجاری آن است. عسل خارشتر منبع غنی گلوکز بوده و می‌تواند در تأمین انرژی برای قلب بسیار موثر باشد و از طرفی با کاهش کلسترول بدن، در سلامت نگه داشتن آن بسیار موثر باشد.